کندن کاری مرموز در مقبره خواجه صدر اولیا در لوگر
گزارشها از ولسوالی محمدآغه ولایت لوگر میرساند که شب گذشته افراد ناشناس اقدام به کندنکاری در مقبره تاریخی خواجه صدر اولیا، واقع در زرغونشهر کردهاند.
به گفته باشندگان محل، این اقدام در تاریکی شب صورت گرفته و هنوز انگیزه یا هویت عاملان مشخص نیست. مردم محل نگران آسیبرسیدن به این مکان مقدس و ارزشمند تاریخیاند.
فتوای حلیم فدایی و تاراج مزارات تاریخی در لوگر
با تأسف عمیق، اظهارات نسنجیده و غیر مسئولانۀ آقای حلیم فدایی از مقامات پشین جمهوریت، دربارۀ موجودیت آثار باستانی در زیارتگاهها و احتمال حفر آنها به عنوان منابع تاریخی، موجب بروز پیامدهای ناگوار و فراهم آمدن بهانه برای قاچاقچیان آثار باستانی گردیده است.
آقای فدایی در بخشی از سخنانش که در شبکه ایکس منتشر ساخته یاد اور شده است:
«یک موضوع به ذهنم رسید و آن این است که در تمام افغانستان، با این همه زیارتگاه و قبرهای معروف، اگر روی آنها تحقیق شود، این احتمال وجود دارد که در آنها آثار تاریخی، گنجینههای ارزشمند و ثروتهای دیگری نهفته باشد. به استثنای زیارتگاههایی که شهرت آنها صد در صد قطعی و هویت آنها غیرقابل تردید است. اگر بقیه زیر نظر یک تیم متخصص کاوش شوند، آثار تاریخی بسیار بیشتری نیز کشف خواهد شد و مردم از باورهای عقبمانده، بردگی فکری و اعمال شرکآمیز نجات خواهند یافت.»
این گونه سخنان که فاقد پشتوانۀ علمی، حقوقی و اخلاقی میباشند، نه تنها تحریف حقیقت است، بلکه حملهای مستقیم بر میراث فرهنگی، مذهبی و تاریخی کشور به شمار میرود.
به دنبال این فضای آلوده، مزار تاریخی و متبرک سید عبدالرحمن مشهور به شاه غازی از مجاهدین جنگ اول افغان و انگلیس واقع در قلعه خواجه سعادت خان - کلنگار لوگر، شب شنبه ۲۶/۲۷ ماه سنبله ۱۴۰۴ هدف حفاریهای غارتگرانه و ویرانگر قرار گرفت.
این عمل شنیع، نقض آشکار حرمت اماکن مذهبی و تعرض مستقیم به حقوق فرهنگی و تاریخی مردم افغانستان است.
چنین اقداماتی بر اساس قوانین نافذه ملی و اسناد بینالمللی، از جمله کنوانسیون ۱۹۷۰ یونسکو در مورد جلوگیری از قاچاق اموال فرهنگی، جنایت علیه میراث مشترک بشریت محسوب میشود.
شایان ذکر است که قبل ازین به استثنای مزار آبومسلم خراسانی در برکی که پارسال در همین موقع مورد غارت قرار گرفت، بقیه مزارات همچون مزار میر آبدال فراز شهر پل علم، مزار خواجه احرار، مزار سید محمود غازی ، مزار علی ملنگ در زرغون شهر و مزار خواجه اسماعیل در سرخ آباد محمد آغه که بعضی ازین مزارات در زمان حکومتداری همین اقای فدایی والی وقت لوگر مورد حفاری قرار گرفته بود و هیچ گونه پیگیری صورت نگرفته است.،
در پیوند به این گونه اظهارات غیر مسولانه از سوی عناصر مفسد جمهوریت متوفا، ما به صراحت اعلام میداریم:
یک : هرگونه اظهارنظر بیپایه که به قاچاقچیان آثار باستانی بهانه داده و زمینهساز تخریب زیارتگاهها گردد، عملی غیرقانونی و خلاف مصالح ملی است.
دو : حفاری مزار شاه غازی در کلنگار - لوگر، نمونهای روشن از غارت فرهنگی و هتک حرمت دینی است که باید به عنوان یک جرم سنگین توسط مسولان امنیتی و مقامات ریاست اطلاعات و فرهنگ پیگیری گردد.
سه : امارت اسلامی از جمله نهادهای امنیتی، قضایی و فرهنگی مکلفاند عاملان و حامیان این جنایت فرهنگی را شناسایی و مطابق قوانین ملی و میثاقهای بینالمللی به عدالت بسپارند.
چهار : جامعه جهانی، بهویژه سازمان یونسکو و نهادهای پاسدار میراث فرهنگی، باید در برابر این اقدامات ضدبشری واکنش نشان داده و از میراث های تا بخی افغانستان به عنوان بخشی از میراث مشترک بشری صیانت کنند.
ما این اعمال ضدفرهنگی را با شدیدترین لحن محکوم میکنیم و هشدار میدهیم که ادامۀ چنین روندی به معنای بریدن ریشههای تاریخی و فرهنگی ملت ماست. هیچ فرد و مقامی حق ندارد میراث ملی را ملعبۀ سخنان بیمسئولانه و فرصتطلبی قاچاقچیان قرار دهد.
در فرحام قابل باداوری می دانم که میراث فرهنگی، شناسنامۀ ملت ما است؛ تعرض به آن خیانت نابخشودنی در برابر تاریخ و نسل های آینده است.
عاقبت سایر مزارات در لوگر و کشور به خیر
خواجه محمد نعیم قادری
مسول مرگز تحقیقات لوگر شناسی
یک شنبه ۲۶ سنبله ۱۴۰۴